Часовня и колокольня на кладбище Расу в Вильнюсе, в склепе которой похоронен профессор политэкономии Виленского университета Ян Вашкевич
Миссионер Йозеф Богданович в 1841 году на кладбище Расу в Вильне начал строительство кладбищенской часовни в неоготическом стиле из красного кирпича, которое было завершено только в 1850 году. В этом же году храм освятили и священник Фиалковский провел в нем первое богослужение. С обеих сторон часовни стояли длинные каменные стены с 3-4 рядами ниш. В 1888 г. вместо деревянной колокольни возвели высокую кирпичную колокольню. Первый ремонт часовни был произведен в 1929-1930 годах. В 2006-2009 гг. была проведена реставрация.
В склепах под храмом захоронено много вельмож из знатных польских фамилий, религиозных деятелей. В нишах каменной четырехугольной постройки, служащей одновременно и стеной кладбища, был устроен колумбарий, где хоронили знатных и заслуженных граждан.
Раньше, по обе стороны от часовни стояли еще четыре пятиэтажных колумбария (хранилища урн с прахом после кремации). В 1937 году правый колумбарий, пришедший в ветхость, начали сносить, а останки тех, чьи имена были известны, перезахоронили справа от неоготической часовни. Неопознанные же останки хоронили слева от часовни. Левый (северный) колумбарий простоял до 1960-х годов, его фрагменты, покосившиеся и разваливающиеся, видны и сегодня.
Справка. Кладбище Расу расположено вдоль железной дороги к востоку от вокзала. Кладбище это самое старое в Вильнюсе. Кладбище было заложено за городской чертой Вильни в Долине Рос в 1769 году по распоряжению городского магистрата. Заботу о кладбище возложили на монахов-миссионеров из близлежащего монастыря. В 1801 году кладбище было расширено, его обнесли деревянной оградой, а рядом построили каменное здание богадельни. Зимой 1812 года солдаты армии Наполеона разобрали деревянную ограду на дрова, а в 1820 году миссионеры обнесли кладбище каменной оградой. Кладбище Расу известно тем, что на нем захоронено сердце маршала Польши Пилсудского и прах его матери, а также множество польских, белорусских и литовских известных деятелей в разных сферах жизни.
Упроминания об участии Яна Вашкевича в строительстве часовни на кладбище Расу и о его захоронении в этой часовне
"Ostatni wizytator zgromadzenia XX. Misjonarzy ks. Józef Bohdanowicz rozpoczął w 1841 r. budowę kaplicy cmentarnej w stylu gotyckim, z czerwonej cegły, którą to budowę ukończono dopiero w 1850 r. i poświęcono uroczyście przez ks. prałata Fijałkowskiego, który odprawił w niej pierwszą mszę św. Duże zasługi przy budowie kaplicy położył prof. Uniwersytetu Wileńskiego Jan Waszkiewicz, długoletni cenzor książek świeckich. Jego staraniem został umieszczony w ołtarzu obraz zdjęcia z Krzyża Chrystusa Pana oraz małe organy. W ósmym dziesięcioleciu XIX wieku dobudowano do kaplicy kosztem dra Hilarego Raduszkiewicza małą dzwonnicę, w katakumbach której spoczął jej ofiarodawca. Pod kaplicą, gdzie są obszerne katakumby, został pochowany jej twórca ks. J. Bohdanowicz.
W pobliżu kaplicy znajdują się dwie grupy naziemnych murowanych katakumb; są to długie mury, sięgające w jednym zespole czterech kondygnacji a w drugim trzech kondygnacji nisz, w które wstawiano trumny, po czym je zamurowywano i oznaczano tablicami z lanego żelaza, marmuru lub blachy".
Источник: Halina Chocianowiczowa Rossa / pogon.lt
"Daty powstawania cmentarza podawane są bardzo różnie – rok 1690, 1769 lub 1801. Przyjmuję datę 6 maja 1801 r., kiedy to został założony cmentarz parafialny kościoła Wniebowstąpienia Pańskiego. Początkowo był on pod opieką księży misjonarzy. Pod budowę tej nekropolii wyznaczono obszar na obrzeżach Wilna zwany Rossą. W 1820 r. misjonarze otoczyli teren murem. Na przełomie XIX i XX wieku zbudowano Bramę Główną i stojącą obok niej kaplicę Jasieńskich .W latach trzydziestych XX wieku bramę przebudowano tak, aby tworzyła z murem i kaplicą całość.
Kaplicę cmentarną zbudowano w latach 1841-50 w stylu neogotyckim, obok niej stoi wysoka dzwonnica z tego samego czasu. Kaplica podzielona jest na dwie części. W górnej odbywały się nabożeństwa pogrzebowe, a dolna jest kryptą grobową. Po wojnie wnętrze kaplicy zostało całkowicie zdewastowane. W 1990 r. zaczęto ją odnawiać.
W krypcie spoczywają między innymi fundatorzy kaplicy: ks. Józef Bogdanowicz i Jan Waszkiewicz. Przy ścianie pochowany jest Joachim Lelewel – profesor historii na Uniwersytecie Wileńskim. Za patriotyczne poglądy został usunięty z uczelni. Emigrował do Brukseli a potem do Paryża, gdzie prowadził działalność patriotyczną. Zmarł w Paryżu i tam został pochowany. Jego szczątki sprowadzono na Rossę w 1929 r."
Источник: Barbara Górecka Wilno. Narodowa nekropolia na Rossie. 24.10.2010. / krajoznawcy.info.pl
Источник: ЭКОНОМИКА.BY
Часовня на кладбище Расу в Вильнюсе после реставрации в 2006-2009 гг.
Колокольня
